W dniach 14-17 września w Gdańsku odbywa się XVI Ogólnopolski Zjazd Socjologiczny. Podczas obrad grupy tematycznej „Zmiana społeczna w doświadczeniu biograficznym – aplikacje praktyczne i dylematy teoretyczne” zaprezentowałam (w imieniu swoim i Ziemka) referat zatytułowany „Oblicza polskiej transformacji ustrojowej w biografiach muzyków. Analiza zjawiska na przykładzie badań empirycznych nad dynamiką karier osób wykonujących zawody muzyczne„.
Abstrakt referatu:
Rzeczywistość społeczna podlega nieustanym zmianom. Dla przeobrażeń polskiego społeczeństwa w ostatnich dekadach kluczowa była transformacja ustrojowa kojarzona hasłowo z rokiem 1989. Zmiana systemowa przyniosła ze sobą nie tylko przeobrażenia w obrębie sceny politycznej i gospodarki, ale też wpłynęła na przekształcenia pola kultury, więzi i relacji społecznych (Sztompka 1999, 2005; Marody, Rychard, Giza-Poleszczuk 2000). Nie wchodzimy w dyskusję czy daty wstąpienia Polski do NATO i UE położyły jej kres, ile raczej stoimy na stanowisku, że zmiana ustrojowa i jej konsekwencje są procesem, którego odbicia są widoczne w biografiach aktorów społecznych.
W ramach prezentowanego wystąpienia przeprowadzona zostanie szczegółowa analiza dynamiki karier muzyków, w ramach której transformację ustrojową potraktowano jako główną ramę interpretacyjną. Punktem wyjścia będą wywiady biograficzne przeprowadzone z przedstawicielami zawodów muzycznych. Do udziału w projekcie zaproszono przedstawicieli różnych profesji o zróżnicowanym stażu pracy (zasięg ogólnopolski, 100 wywiadów biograficznych). Badanie realizowane jest w latach 2015-2016 przez Zespół Ekspertów i Badaczy Polskiej Rady Muzycznej i współfinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Obserwatorium Kultury.
Należy wskazać trzy główne cele niniejszego wystąpienia:
[1] Próba uchwycenia odbicia szerszych procesów społecznych w doświadczeniu jednostkowych aktorów społecznych:
- zmiana roli mecenatu państwa;
- urynkowienie zawodów muzycznych;
- zjawisko wielozawodowości jako główna strategia zawodowa;
- zacieranie się granic pomiędzy profesjonalistą a amatorem (jako następstwo m.in. rozwoju nowych technologii).
[2] Przedstawione będzie także zagadnienie przemian autoprestiżu przedstawicieli zawodów muzycznych, czyli zmiany w postrzeganiu własnej pozycji społecznej z punktu widzenia różnych etapów własnej kariery oraz kluczowych przeobrażeń rzeczywistości społeczno-kulturowej (tj. pojawienie się nowych modeli produkcji kulturowej, przeobrażenia rynku pracy artystów, kryzysu ekonomicznego).
[3] Na bazie zaprezentowanego materiału empirycznego podjęta zostanie także próba wskazania możliwości i ograniczeń techniki wywiadu swobodnego w biograficznych badaniach zmiany społecznej: które obszary/tematy są w pełni uchwytne, a które wymagają dalszej eksploracji? Jakie inne techniki badawcze można by dodatkowo zastosować?
Z prezentacją można się zapoznać TUTAJ.