Z tym wpisem jest trochę jak z moim doktoratem – zbieram się tygodniami by go w końcu skończyć i zawsze „coś” staje mi na drodze. Ale mam dobre wieści – mój doktorat jest już na finiszu, tzn. za kilka tygodni mam nadzieję cieszyć się tytułem doktora 🙂
Dla przypomnienia:
Tytuł mojej rozprawy: Uczestnictwo młodzieży w kulturze muzycznej jako element jej stylu życia.
Promotor: prof. Wojciech J. Burszta
Jednostka prowadząca: Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Recenzenci: prof. Joanna Kurczewska, dr. hab. Mirosław Pęczak
Komisja: doc. dr hab. Anna Kubiak (przewodnicząca), prof Elżbieta Tarkowska, doc. dr hab. Hanna Palska, prof Zbigniew Mikołejko, dr hab. Andrzej Piotrowski.
Nad doktoratem pracuję w zasadzie od początków 2009 roku (zaczęłam już pod koniec studiów magisterskich), a najintensywniejszy okres pracy przypada na lata 2010-2014 (szczególnie 2012 rok był bardzo ważny, bo w całości poświeciłam go na badania terenowe). Nie trudno zauważyć, że cały proces trwał strasznie długo. Miałam momenty wzmożonej pracy i miesiące „nic nie robienia”. Często od pisania odciągała mnie praca zawodowa czy inne projekty z zakresu socjologii muzyki, w które czułam, że muszę się zaangażować. Ale powiedzmy to sobie wprost: czasem po prostu mi się nie chciało pisać lub miałam poważny kryzys dotyczący sensu tego co robię (nie tylko chodziło o doktorat ale o sens mojej pracy naukowej jako takiej). Ale koniec końców od kilku miesięcy cieszę się, że praca została już złożona do obrony.
Mam w życiu dużo szczęścia. Wiele zawdzięczam promotorowi, koleżankom i kolegom z SNS PAN i PTSu, rodzinie, mężowi i przyjaciołom. Na imienne podziękowania przyjdzie jeszcze czas 🙂
Praca ma 299 stron i składa się z trzech części. Pierwsza stanowi ramy teoretyczne i metodologiczne dla badań własnych. W drugiej przedstawiono wyniki badania nad praktykami muzycznymi warszawskiej młodzieży. Projekt badawczy został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na mocy decyzji numer DEC-2011/01/N/HS6/00972. Doktorat zamyka rozdział 9, który pełni funkcję podsumowania rozważań zawartych we wcześniejszych częściach pracy. Poniżej znajduje się spis treści całej rozprawy:
Wprowadzenie
Część I: Ramy teoretyczne i metodologiczne badań własnych
1. Styl życia – orientacje teoretyczne i kierunki badań
1.1 Różne perspektywy analizy stylów życia
1.1.1 Tradycja polska
1.1.1.1 Szkoła Andrzeja Sicińskiego
1.1.1.2 Styl życia a uczestnictwo w kulturze
1.1.2 Tradycja zagraniczna
1.1.2.1 Studia nad czasem wolnym
1.1.2.2 Studia kulturowe
1.1.2.3 Koncepcja stylu życia Pierre’a Bourdieu
1.1.2.4 Inne ujęcia
1.2 Elementy, wyróżniki i płaszczyzny stylu życia
1.3 Styl życia a pojęcia pokrewne
1.4 Styl życia a życie codzienne
1.5 Styl życia a zmiany społeczno-kulturowe
1.6 Styl życia jako kategoria badawcza
2. Muzyka w relacjach społecznych
2.1 Muzyka jako zjawisko społeczne
2.2 Muzyka – kultura – społeczeństwo (wybrane koncepcje teoretyczne)
2.2.1 Muzyka i społeczeństwo
2.2.2 Muzyka w społeczeństwie
2.2.3 Muzyka jako społeczeństwo
2.2.4 Podsumowanie
2.3 Społeczne funkcje muzyki
2.4 Muzyka i fenomeny pozamuzyczne
2.4.1 Muzyka jako narzędzie wpływu politycznego
2.4.2 Muzyka i ruchy społeczne
3. Muzyka w życiu codziennym jednostki
3.1 Muzyka a emocje
3.2 Motywy kontaktu z muzyką
3.3 Preferencje i gust muzyczny – pomiędzy tym co jednostkowe, a tym co społeczne
3.4 Muzyka a kształtowanie tożsamości i rozwój osobisty człowieka
4. Społeczne uwarunkowania stylów życia i uczestnictwa w kulturze
4.1 Najbliższe otoczenie społeczne jednostki
4.1.1 Rodzina
4.1.2 Szkoła
4.1.3 Grupa rówieśnicza
4.2 Instytucje kultury i organizacje kulturalno-edukacyjne
4.3 Sytuacja ekonomiczna jednostki i jej gospodarstwa domowego
Część II: Muzyka jako element styl życia warszawskiej młodzieży
5. Podstawy metodologiczne badań własnych
5.1 Podstawowe pojęcia
5.1.1 Styl życia
5.1.2 Kultura muzyczna
5.1.3 Uczestnictwo w kulturze
5.2 Problematyka i pytania badawcze
5.3 Metodyka i plan badania
5.3.1 Podstawowe założenia metodologiczne
5.3.2 Realizacji poszczególnych etapów badania
5.3.2.1 Wywiady pogłębione
5.3.2.2 Zogniskowane wywiady grupowe
5.3.2.3 Obserwacje uczestniczące
5.4 Charakterystyka respondentów
5.4.1 Wywiady pogłębione
5.4.2 Zogniskowane wywiady grupowe
5.4.3 Respondenci wobec sytuacji badawczej
6. O muzyce i wokół muzyki
6.1 Co to jest muzyka?
6.2 Preferencje muzyczne młodzieży
6.3 Typologia gustów muzycznych badanej młodzieży
6.4 „Muzyka młodzieżowa” jako konstrukt społeczny
6.5 Słowa i dźwięki
7. Wymiary uczestnictwa w kulturze muzycznej
7.1 Muzyka i czas wolny
7.2 Formy uczestnictwa
7.2.1 Forma indywidualna
7.2.2 Formy grupowe
7.2.3 Formy masowe
7.2.4 Preferowane formy kontaktu z muzyką
7.3 Kontakt ze środkami masowego przekazu
7.3.1 Czasopisma i książki (format papierowy)
7.3.2 Radio
7.3.3 Telewizja
7.3.4 Internet
7.3.5 Preferowane środki masowego przekazu w kontaktach z muzyką
7.4 Otoczenie przedmiotowe
7.4.1 Sprzęt wykorzystywany w kontaktach z muzyką
7.4.2 Gromadzenie, zbieranie, kolekcjonowanie pamiątek i nośników muzyki
7.4.3 Muzyka a wygląd zewnętrzny
8. Uwarunkowania stylów życia i uczestnictwa w kulturze muzycznej
8.1. Uwagi ogólne
8.2. Indywidualne determinanty
8.3. Otoczenie społeczne
8.3.1. Rodzina
8.3.2. Grupa rówieśnicza
8.3.3. Szkoła
8.4. Instytucje i organizacje kultury
8.5. Ludzie kultury, artyści i osobowości medialne jako punkt odniesienia
8.6. Czynniki ekonomiczne
9. Zamiast zakończenia: muzyka, młodzież i styl życia
9.1. Młodzież jako grupa
9.1.1. Funkcje muzyki w życiu młodzieży
9.1.2. Charakterystyczne cechy stylów życia budowanych wokół muzyki
9.1.3. Postsubkulturowe style życia
9.1.4. Różnice międzypłciowe
9.2. Typologie stylów życia i panorama postaci
9.2.1. Wprowadzenie
9.2.2. Typologia stylów życia ze względu na wartość przypisywaną muzyce jako takiej
9.2.3. Typologia stylów życia ze względu na dominujące formy kontaktu z muzyką
9.3. Przyczynek do dalszych badań