CfP: Pokoleniowość w sztuce – perspektywa twórców i odbiorców

Zapraszamy do uczestnictwa w obradach grupy tematycznej Sekcji Socjologii Sztuki, którą organizujemy w ramach 17 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Socjologicznego we Wrocławiu w dniach 11-14 września 2019.

Nazwa grupy: Pokoleniowość w sztuce – perspektywa twórców i odbiorców 

Organizatorzy: Przemysław Kisiel, Katedra Socjologii, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; Dominik Porczyński (osoba kontaktowa – dporczynski@gmail.com), Instytut Socjologii, Uniwersytet Rzeszowski  

Zgłoszeń należy dokonywać za pośrednictwem systemu elektronicznego 17 Zjazdu PTS:  https://systemcoffee.pl/?lang=pl&go2rej=1&kid=755

Na Państwa zgłoszenia czekamy do 15 marca 2019!

Podziały pokoleniowe zawsze były ważnym wymiarem zróżnicowania społecznego i kulturowego. Umowny podział na „starych” i „młodych” stawał się często nie tylko źródłem napięć i konfliktów, ale też przydatnym kluczem do wyjaśniania i rozumienia linii podziałów w społeczeństwie. Jednakże w obecnych czasach podziały pokoleniowe zaczynają odgrywać szczególnie doniosłą rolę. Pojawienie się bowiem na scenie społecznej millenialsów i millenialsów młodszych nie oznacza już tylko kolejnego buntu „młodych” w świecie „starych”, lecz wskazuje na głęboką transformację, szczególnie w przestrzeni relacji kulturowych. Świat millenialsów, m.in. za sprawą przemian technologicznych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych jest bowiem znacząco inny, niż świat pokolenia baby boomers czy pokolenia X. A to oznacza to, że hasło zjazdowe „Ja, My, Oni?” sytuowane w kontekście współczesnych przemian pokoleniowych nabiera szczególnego znaczenia. Wychodząc z powyższych przesłanek zapraszamy do refleksji i dyskusji nad znaczeniem współczesnej pokoleniowości w przestrzeni sztuki. W przestrzeni, w której podziały pokoleniowe miały zawsze istotne znaczenie, a ścieranie się „młodych” i „starych” twórców od zawsze było impulsem pojawiania się innowacji. Tyle że, przynależność do „młodych” i „starych” nie zawsze oznaczała przynależność do określonej generacji demograficznej, czasami zdecydowanie istotniejszymi elementami była identyfikacja mentalna.

W tej sytuacji warto zastanowić się nad tym, co obecnie oznaczają podziały pokoleniowe we współczesnej przestrzeni sztuki? Czy podział na „młodych” i „starych” twórców ma tu istotne znaczenie? Jeżeli tak, to co te etykiety obecnie oznaczają? Czym obecnie różni się „stary” twórca od „młodego”? Jakie kryteria pozwalają na przypisanie ich do poszczególnych kategorii? Na szczególną uwagę zasługuje również problem relacji międzypokoleniowej. W dziejach sztuki wytworzył się i funkcjonował przez wiele wieków, oparty na autorytecie, model relacji: mistrz – uczeń, który sprzyjał ciągłości, ale też stałej i powolnej ewolucji sztuki. Dlatego też zasadne wydaje się pytanie, czy we współczesnych czasach napięć międzypokoleniowych oraz kryzysu instytucji autorytetu, relacja mistrz – uczeń jest istotnym komponentem procesu tworzenia sztuki? Czy może, podobnie jak to miało miejsce w przeszłości w momentach rewolucyjnych zmian w sztuce, rola relacji mistrz – uczeń uległa zmarginalizowaniu. Z drugiej strony, dostrzegając współczesną ważność figury odbiorcy, warto również, poprzez analogię, zastanowić się nad tym, czy we współczesnej przestrzeni sztuki widoczna jest odrębność „młodego” i „starego” odbiorcy? A jeżeli tak, to czym się oni od siebie różnią? I jak przekłada się ich przynależność do poszczególnych generacji na postawy wobec sztuki oraz instytucji artystycznych. Interesujące jest przy tym również kształtowanie się relacji międzypokoleniowej i to w jakim stopniu przynależność pokoleniowa determinuje sposoby recepcji i ewaluacji sztuki.

Słowa kluczowe: pokoleniowość, współczesny twórca, współczesny odbiorca, socjologia sztuki